Η ΣΩΣΤΗ ΑΝΑΠΝΟΗ ΕΙΝΑΙ ΥΓΕΙΑ
Γιατί είναι τόσο σημαντικό να διατηρηθεί ελεύθερη η μύτη; Η αναπνοή από τη μύτη έχει πολλά πλεονεκτήματα. Πολλοί αναπνέουν λανθασμένα εισπνέοντας τον αέρα από το στόμα. Αν αυτό γίνει συνήθεια, όμως, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας. Η μύτη είναι, στην πραγματικότητα, το μόνο όργανο που μπορεί να προετοιμάσει τον αέρα πριν φτάσει στα χαμηλότερα μέρη του αναπνευστικού συστήματος (βρόγχους και πνεύμονες). Μεταξύ των λειτουργιών της μύτης και του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος, υπάρχει μια στενή σχέση. Στην πραγματικότητα, το αναπνευστικό είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα στο οποίο η διαταραχή ενός μέρους μπορεί να επηρεάσει ακόμη και σημαντικά κάποιο άλλο. Γι’αυτό, η σωστή αναπνοή είναι σημαντική και για να διατηρήσουμε υγιείς τους πνεύμονες και τους βρόγχους. Επιπλέον, η μύτη περιέχει το οσφρητικό σύστημα που μας επιτρέπει να αντιλαμβανόμαστε τις οσμές. Η αίσθηση της όσφρησης δεν είναι μόνο μια πηγή ευχαρίστησης, επειδή αντιλαμβάνεται τα αρώματα, αλλά είναι επίσης μια άμυνα, που ανιχνεύει την παρουσία επικίνδυνων ουσιών στον αέρα. ‘Οταν έχετε συμφόρηση της μύτης, που κοινώς αποκαλείται «βουλωμένη μύτη», αναπνέετε άσχημα και οξυγονώνετε λιγότερο τον οργανισμό, δεν αντιλαμβάνεστε τις οσμές, είστε λιγότερο προστατευμένοι από τις μολύνσεις και ενοχλείστε έντονα ακόμα και στις καθημερινές δραστηριότητες και τον ύπνο. Εν ολίγοις, η συμφόρηση της μύτης είναι ένα πρόβλημα, και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί εγκαίρως, αλλά προσέξτε να μην καταφύγετε σε επιθετικές ουσίες που μπορούν να βλάψουν τους ευαίσθητους βλεννογόνους των αεραγωγών.
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Η ΜΥΤΗ
Για να κατανοήσουμε τη σημασία που έχει η ελεύθερη μύτη πρέπει να ξέρουμε λίγα παραπάνω για το πώς είναι φτιαγμένη η μύτη και τις λειτουργίες της. Η μύτη και οι ρινικές κοιλότητες αποτελούν το κύριο άνοιγμα προς το εξωτερικό του αναπνευστικού συστήματος. Η μύτη είναι μία δομή του προσώπου που σχηματίζεται από χόνδρους, οστά, μύες και δέρμα, το οποίο υποστηρίζει και προστατεύει το μπροστινό τμήμα της ρινικής κοιλότητας. Η ρινική κοιλότητα είναι ένας στενός χώρος που καλύπτεται με βλεννογόνο, που εκτείνεται από τα ρουθούνια μέχρι το σημείο της διόδου προς τον φάρυγγα (χοάνη). Χωρίζεται σε δύο μισά (δεξιά και αριστερά) από έναν διαφραγματικό χόνδρο. Και από τις δύο πλευρές της ρινικής κοιλότητας βρίσκονται οι κόγχες: κάτω, μέση και άνω. ‘Επειτα, υπάρχουν οι παραρρινικοί κόλποι, διμερείς χώροι που γεμίζουν με αέρα μεταξύ των οστών του κρανίου και του προσώπου, που επικοινωνούν με τη ρινική κοιλότητα μέσω των ρινικών πόρων. Οι κόλποι έχουν πολλές σημαντικές λειτουργίες συμπεριλαμβανομένης της ύγρανσης του αέρα, της αντήχησης της φωνής και της προστασίας.
O ΡΙΝΙΚΟΣ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΣ
Η ρινική κοιλότητα είναι επενδεδυμένη με μια βλεννογόνο μεμβράνη. Aυτή είναι διαμορφωμένη στο άνω μέρος από ένα επιθήλιο όπου βρίσκονται: κύτταρα που παράγουν βλέννα και κροσσωτά κύτταρα που καλύπτονται από λεπτές τρίχες, δονούμενοι κροσσοί. Κάτω από το επιθήλιο βρίσκεται ένα πλούσιο δίκτυο τριχοειδών αιμοφόρων αγγείων. Η μύτη θερμαίνει και υγραίνει τον αέρα που πηγαίνει στους πνεύμονες και φιλτράρει όλα όσα θα μπορούσαν να είναι επιβλαβή: βακτήρια, ιούς, σκόνη και σωματίδια. Λειτουργεί μέσω διαφόρων μηχανισμών άμυνας: το επιθήλιο της και το πυκνό δίκτυο των τριχοειδών αγγείων, τη βλέννα, τους δονούμενους κροσσούς που κινούν την βλέννα, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος και πολλές ουσίες που μπορούν να σταματήσουν τα βακτήρια και τους ιούς και επιβλαβείς ουσίες. Η μύτη είναι η πρώτη γραμμή άμυνας του ανοσοποιητικού συστήματος. Η βλέννα που καλύπτει το επιθήλιο περιέχει πράγματι τις ανοσοσφαιρίνες Α, ουσίες εξαιρετικά αποτελεσματικές στην καταπολέμηση των βακτηρίων.
ΟΤΑΝ Η ΜΥΤΗ «ΒΟΥΛΩΝΕΙ»
Μια κατάσταση ρινικής συμφόρησης μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι υπάρχει στη βάση της ρινικής συμφόρησης για να επιλέξουμε με σύνεση, καλύτερα με το γιατρό, το φαρμακοποιό ή άλλους επαγγελματίες υγείας, λύσεις που σέβονται το ρινικό βλεννογόνο και τις φυσιολογικές λειτουργίες του.
ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΗ ΡΙΝΙΚΗ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ;
Η ρινική συμφόρηση προκαλείται από την φλεγμονή που πυροδοτείται από ιούς, βακτήρια, ερεθιστικές ή αλλεργιογόνες ουσίες, οι οποίες προσβάλλουν τον ρινικό βλεννογόνο. ‘Οταν προσβάλλεται ο βλεννογόνος αμύνεται γρήγορα καλώντας ειδικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος στο αίμα και παράγοντας τόσο ουσίες που δημιουργούν δυσμενείς συνθήκες για τους επιτιθέμενους (μεσολαβητές φλεγμονής) όσο και μεγαλύτερη ποσότητα βλέννας. Για να κάνει αυτή την έντονη και άμεση εργασία ο βλεννογόνος χρειάζεται μεγαλύτερη ποσότητα αίματος από το δίκτυο τριχοειδών, που βρίσκεται κάτω από το επιθήλιο και αυτό προκαλεί διαστολή των τριχοειδών αγγείων (αγγειοδιαστολή).
ΥΠΕΡΑΙΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ
Η άφιξη μεγαλύτερης ποσότητας αίματος κάνει πιο κόκκινο τον βλεννογόνο (υπεραιμία) και τον διογκώνει. Ο αυξημένος όγκος του βλεννογόνου δημιουργεί ένα εμπόδιο στην ρινική κοιλότητα προκαλώντας το αίσθημα της βουλωμένης μύτης. Σε αυτό προστίθεται το γεγονός ότι από τα διεσταλμένα τριχοειδή, βγαίνει άφθονη ποσότητα υγρών, που ενώνονται με την βλέννα που παράγεται σε περίσσεια, γεγονός που επιδεινώνει την δυσκολία της ελεύθερης αναπνοής. Κατά τη διάρκεια μιας μολυσματικής ασθένειας ή στην αλλεργία, είναι η αντίδραση της φυσιολογικής άμυνας του βλεννογόνου που προκαλεί τη δυσάρεστη αίσθηση της ρινικής απόφραξης. Αυτό θα πρέπει να μας κάνει να σκεφτούμε. Πράγματι, αν έρθουμε έντονα σε αντίθεση με αυτά τα συστήματα άμυνας θα αφήσουμε τον οργανισμό χωρίς όπλα ενάντια στην εισβολή.
ΡΙΝΙΤΙΔΑ
Χαρακτηρίζεται από την «βουλωμένη μύτη». Μπορεί να είναι μια μεμονωμένη ασθένεια (κρυολόγημα) ή μπορεί να συνοδεύει τη γρίπη, σύνδρομα τύπου γρίπης και την αλλεργία. Οι μολυσματικές μορφές οφείλονται συχνότερα στους ιούς. Προκαλεί φτέρνισμα, ρινική καταρροή (συνάχι), αίσθημα βουλωμένης μύτης και ερεθισμό του βλεννογόνου. Η βουλωμένη μύτη εξαναγκάζει στην αναπνοή με το στόμα ανοιχτό, δημιουργώντας ερεθισμό και στο λαιμό. Η συνεχής καταρροή βλεννωδών εκκρίσεων προς τα χαμηλότερα μέρη του φάρυγγα, που συνδέονται με την αίσθηση του ξηρού φάρυγγα, προκαλούν βήχα. Η ενόχληση συχνά επιτείνεται τη νύχτα, εμποδίζοντας τον ύπνο. Η αλλεργική μορφή μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα μόνο περιστασιακά (διαλείπουσα μορφή) ή με επίμονο τρόπο (ακόμα και για αρκετούς συνεχόμενους μήνες σε ένα έτος). Άλλες μορφές ρινίτιδας είναι η αγγειοκινητική και η NAR, δηλαδή η μη-αλλεργική ρινίτιδα.
ΡΙΝΟΚΟΛΠΙΤΙΔΑ
Οι παραρρινικοί κόλποι είναι σε στενή επικοινωνία με την ρινική κοιλότητα μέσω μικρών οπών (τους πόρους), ως εκ τούτου, είναι πιθανό η φλεγμονή της μύτης να εξαπλωθεί ακόμη και στους κόλπους (ρινοκολπίτιδα). Η φλεγμονή οδηγεί σε συμφόρηση του βλεννογόνου των κόλπων, στη φραγή των πόρων και εμποδίζει την ώθηση της βλέννας προς τη μύτη. Αυτό μπορεί να διευκολύνει τις βακτηριακές λοιμώξεις. Η συμφόρηση ταυ βλεννογόνου των κόλπων μπορεί να προκαλέσει ένα αίσθημα βάρους στο σαγόνι, στο μέτωπο, στις περιοχές πάνω και κάτω από τα μάτια. Σε περίπτωση μόλυνσης από ιούς ή βακτηρίδια μπορεί να υπάρξει πυρετός. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορείτε να αισθανθείτε έντονο πόνο, που μπορεί επιδεινώνεται σκύβοντας το πρόσωπο προς τα εμπρός ή σε ύπτια θέση, και μειωμένη ικανότητα αντίληψης γεύσεων και οσμών.
ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ ΤΗ ΡΙΝΙΚΗ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ
Θα πρέπει πρώτα από άλα να κατανοήσετε την αιτία του προβλήματος. Αυτή είναι εύκολα αναγνωρίσιμη όταν έχετε ένα κοινό κρυολόγημα ή γρίπη, ενώ μπορεί να είναι πιο δύσκολο να εντοπιστεί, όταν η συμφόρηση διαρκεί. Σε αυτή την περίπτωση, η βοήθεια του γιατρού είναι απαραίτητη και η αυτόνομη λήψη φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να μην είναι η καλύτερη επιλογή. Για την ανακούφιση από την ενόχληση που προκαλείται από τη ρινική συμφόρηση μπορεί να είναι χρήσιμο πρώτα από όλα, ειδικά το χειμώνα, να υγραίνετε το περιβάλλον όπου παραμένετε και να κάνετε ρινικές πλύσεις ή/και διαβροχή του βλεννογόνου με διαλύματα φυσιολογικού ορού. Αυτές ευνοούν τον καθαρισμό της ρινικής κοιλότητας διευκολύνοντας την εξάλειψη των βακτηρίων ή άλλων ερεθιστικών ουσιών. Τα άλατα στο διάλυμα, επιπλέον, μειώνουν τη διόγκωση του βλεννογόνου. Όταν αυτό δεν αρκεί, μπορείτε να καταφύγετε σε φάρμακα. Τα πλέον χρησιμοποιούμενα είναι: αγγειοσυσταλτικά, κορτικοστεροειδή, αντιισταμινικά.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΑΓΩΓΕΣ
- ΤΑ ΡΙΝΙΚΑ ΑΓΓΕΙΟΣΥΣΤΟΛΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Για την απαλλαγή από τη ρινική συμφόρηση χρησιμοποιούνται αγγειοσυστολικά φάρμακά, που κοινώς ονομάζονται «αποσυμφορητικά του ρινικού βλεννογόνου». Τα αποσυμφορητικά ενεργούν στα διεσταλμένα αιμοφόρα αγγεία της φλεγμονής του ρινικού βλεννογόνου μειώνοντας τον όγκο του (αγγειοσυστολή). Αυτό οδηγεί στη μείωση της συμφόρησης και σας επιτρέπει να αναπνεύσετε καλύτερα για κάποιο χρονικό διάστημα. Λόγω των μηχανισμών δράσης τους δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για μεγάλα χρονικό διαστήματα. Ιδιαίτερα σε ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο (ιδιαίτερα υπέρταση), η χρήση των ρινικών αποσυμφορητικών πρέπει να υπόκειται στην κρίση του ιατρού κάθε φορά. Η χρήση των αγγειοσυστολικών αντενδείκνυται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 12 ετών και επιτρέπεται σε εγκύους και θηλάζουσες γυναίκες μόνο μετά από τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού. - ΤΑ ΚΟΡΤΙΚΟΣΤΕΡΟΕΙΔΗ
Ενεργούν μειώνοντας την φλεγμονή, μπλοκάροντας τόσο τους μεσολαβητές φλεγμονής όσο και την επαυξημένη δραστηριότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλείται από την αλλεργία. Πρέπει να έχουν συνταγογραφηθεί από γιατρό και είναι σημαντικό φάρμακα στις αλλεργικές παθήσεις. - ΤΑ ΑΝΤΙΙΣΤΑΜΙΝΙΚΑ
Εξουδετερώνουν τη δράση της ισταμίνης, μία από τις πιο σημαντικές ουσίες στην πρόκληση αλλεργίας. Είναι φάρμακα που χαρακτηρίζονται από ταχεία δράση χρήσιμα για να απαλύνουν τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας. Συχνά χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με ρινικά σπρέι.
ΠΩΣ ΝΑ ΕΠΕΜΒΕΤΕ ΠΡΟΦΥΛΑΣΣΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΥ
Ο βλεννογόνος με φλεγμονή και ερεθισμό χρειάζεται ουσίες που τον υποστηρίζουν στην άμυνα του έναντι των επιτιθεμένων και του επιτρέπουν να ανακτήσει γρήγορα την «υγεία» του. Οι συνθήκες συμφόρησης και ερεθισμού του βλεννογόνου υμένα, συνήθεις σε ασθένειες λόγω κρυολογήματος, στην αλλεργική ρινίτιδα και τις ιγμορίτιδες, οξείες και χρόνιες, μπορούν να επωφεληθούν από τη Θεραπεία με συνδυασμούς φυτικών ουσιών που προστατεύοντας τον βλεννογόνο της μύτης, μειώνουν τον ερεθισμό και ευνοούν τη διαδικασία αναγέννησης. Στις μολύνσεις από ιούς και βακτήρια ή σε επαφή με άλλες ερεθιστικές ή αλλεργιογόνες ουσίες, ο βλεννογόνος δέχεται «επίθεση» και καταστρέφεται. Γι’αυτό μια σημαντική θεραπευτική επέμβαση είναι η προστασία του βλεννογόνου από την επαφή με κάθε τι επιβλαβές. Για αυτό σκοπό αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν φυτικά μοριακά σύμπλοκα, κατάλληλα εκχυλισμένα και επεξεργασμένα, τα οποία έχουν την ικανότητα να προσκολλώνται στον βλεννογόνο σχηματίζοντας ένα προστατευτικό στρώμα ενάντια στους ερεθιστικούς παράγοντες, δημιουργώντας στην πράξη μια δράση «φραγμού»